Wniosek o uzasadnienie zarządzenia o zwrocie pozwu

Czy aby skutecznie zaskarżyć zarządzenie przewodniczącego o zwrocie pozwu konieczne jest wcześniejsze złożenie wniosku o uzasadnienie tego zarządzenia ?

Ostatnia nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego wywołała sporo wątpliwości w tej kwestii.

Oczywiście wątpliwości te dotyczą również, a może i przede wszystkim kwestii wniesienia zażalenia na postanowienie bez uprzedniego wniosku o uzasadnienie postanowienia, które zamierzamy zaskarżyć, albowiem jak stanowi art. 362 k.p.c. przepisy dotyczące zażaleń stosuje się również do zarządzeń przewodniczącego.

Zgodnie z art. 357 §2¹ k.p.c.  postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym sąd uzasadnia tylko wtedy, gdy podlega ono zaskarżeniu, i tylko na żądanie strony zgłoszone w terminie tygodnia od dnia doręczenia postanowienia. Postanowienie z uzasadnieniem doręcza się tylko tej stronie, która zażądała sporządzenia uzasadnienia i doręczenia postanowienia z uzasadnieniem. Z kolei §3 tego samego artykułu stanowi, że uzasadnienie postanowienia sporządza się w terminie tygodnia od dnia wpływu do właściwego sądu wniosku o doręczenie postanowienia z uzasadnieniem, a jeżeli wniosek był dotknięty brakami – od dnia usunięcia tych braków.

W kwestii tej wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Krakowie, który w sprawie o sygn. akt  I Acz 384/20 (Postanowienie z dnia 3 lipca 2020 r.), wskazał, iż przepisy kodeksu postępowania cywilnego dotyczące sposobu zaskarżania orzeczeń Sądu niższej instancji zażaleniem, które mają zastosowanie także do zarządzenia Przewodniczącego o zwrocie pozwu, które weszły w życie na podstawie ustawy o zmianie ustawy kodeks postępowania cywilnego i niektórych innych ustaw z dnia 4 lipca 2019 (Dz. U. z 2019 poz. 1469 ), wprowadziły regułę zgodnie z którą wymaganiem skutecznego wniesienia zażalenia jest uprzednie złożenie przez stronę wniosku o sporządzenie pisemnego uzasadnienia orzeczenia podlegającego zaskarżeniu tym środkiem odwoławczym  o ile Sąd nie odstąpił od jego uzasadnienia. W ocenie Sądu, reguła ta wynika wprost z art. 394 § 2 in princ.k.p.c., w brzmieniu obowiązującym od dnia 7 listopada 2019 r., (które ma w sprawie zastosowanie), z którego wynika w jaki sposób liczony jest termin do złożenia zażalenia, przy czym wymóg uprzedniego doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem stanowi element konstrukcyjny tej normy, będąc, co do zasady, zdarzeniem warunkującym rozpoczęcie jego biegu.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż zarządzenie o zwrocie pozwu – doręczane tylko powodowi jest, po myśli art. 394 pkt 2 k.p.c., jako zaskarżalne zażaleniem do Sądu II instancji, uzasadniane tylko na jego wniosek, złożony w terminie tygodniowym od daty tego doręczenia. Odczytanie obu tych uregulowań jako całości usprawiedliwia wniosek, zgodnie z którym złożenie takiego żądania jest wymogiem skuteczności formalnej zażalenia.

Zatem wniosek o doręczenie zarządzenia o zwrocie pozwu z uzasadnieniem jest obligatoryjną przesłanką złożenia środka odwoławczego oraz stanowi konsekwencję możliwości odstąpienia od sporządzenia uzasadnienia. Termin do wniesienia zażalenia wynosi tydzień od dnia doręczenia zarządzenia z uzasadnieniem.

Autor:

Radca prawny, Partner

Bartłomiej Laburda

Treść niniejszego wpisu nie stanowi opinii lub informacji prawnej i nie może być podstawą do podejmowania decyzji z zakresu prawa czy obrotu gospodarczego. Zmienność prawa, kierunków orzecznictwa, czy też poglądów doktryny kształtujących się na ich gruncie powoduje, iż treść wpisu może wymagać modyfikacji lub uzupełnienia. Co więcej treść wpisu nie uwzględnia okoliczności i stanu faktycznego danej sprawy, które są decydujące dla zajęcia stanowiska w konkretnej sprawie i sformułowania wiążącej opinii prawnej.