Opublikowane w

Informacja publiczna a zamówienia publiczne

Informacja publiczna a zamówienia publiczne

W praktyce stosowania przepisów o dostępie do informacji publicznej często pojawia się problem ich relacji do przepisów prawa zamówień publicznych wprowadzających zasadę jawności postępowań.

Zgodnie z art. 1 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (tj. Dz.U. z 2019 r. poz. 1429) każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w ustawie.

Niemniej jednak zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej udostępnienie niektórych informacji nie jest możliwe, o ile zostały one zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorcy. Prawo do informacji publicznej podlega bowiem ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub właśnie tajemnicę przedsiębiorcy.

Oznacza to, iż zamawiający każdorazowo powinien badać okoliczności podniesione przez wykonawcę zasłaniającego się własną tajemnicą i dopiero po przeprowadzeniu takiego badania podejmować decyzję o udostępnieniu określonych danych, mając na uwadze treść orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi w wyroku z 12 czerwca 2012 r. (II SA/Łd 356/12), zgodnie z którym „z ustawy o dostępie do informacji publicznej wynika także obowiązek udostępniania innych niż protokoły dokumentów posiadających walor informacji publicznej, a dotyczących postępowań przetargowych i szeroko pojętej realizacji zamówień, skoro dostęp do informacji publicznej dotyczy sfery faktów”.

W tym miejscu należy jednak wskazać na treść art. 1 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, zgodnie z którym „przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi”.

Zgodnie z art. 8 ust.1  ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tj. Dz.U. z 2019 r. poz. 1843) postępowania o udzielenie zamówienia są jawne. Jawność postępowań zapisano zatem wprost w ustawie PZP.

Zasada jawności postępowania jest ściśle powiązana z zasadą przejrzystości postępowania, o której mowa w art. 7 ust. 1 PZP. Oznacza obowiązek zapewnienia nie tylko wykonawcom, ale też wszystkim podmiotom zainteresowanym prowadzonym postępowaniem, dostępu do informacji z nim związanych.

Z kolei art. 8 ust.3 ustawy PZP stanowi, iż: „Nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie później niż w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 86 ust. 4. Przepis stosuje się odpowiednio do konkursu.”

Należy więc dokonać oceny wzajemnej relacji przepisów ustawy PZP dotyczących zagadnienia jawności postępowania, o przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej
i możliwością ich zamiennego stosowania. Zagadnienie to analizował Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w wyroku z 9 października 2010 r. (OSK 322/09) wskazując, że: „art. 96 ust. 3 ustawy – Pzp i wydane na podstawie art. 96 ust. 5 tej ustawy rozporządzenie rzeczywiście stanowią lex specialis w stosunku do ustawy o dostępie do informacji publicznej.”

Artykuł 8 PZP stanowi uzupełnienie postanowień ustawy z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2058 ze zm.). Szeroki zakres regulacji dotyczącej jawności postępowania wynika z konstytucyjnej zasady jawności działań podmiotów publicznych. W tym miejscu warto wskazać treść art. 61 Konstytucji RP, zgodnie z którą obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w takim zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Ponadto zgodnie z art. 54 ust. 1 Konstytucji RP każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji.

W tym miejscu przytoczyć wyr. NSA z 14.12.2012 r. (I OSK 2208/12, Legalis): „Przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej i przepisy ustawy – Prawo zamówień publicznych pozostają w stosunku do siebie w relacji przepisu ogólnego do szczególnego. Wynika z tego, że do spraw wszczętych w trybie dostępu do informacji publicznej, podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej stosuje przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej przy uwzględnieniu szczególnych unormowań ustawy – Prawo zamówień publicznych. Nie oznacza to jednak, że ustawa – Prawo zamówień publicznych, przez choćby czasowe ograniczenia możliwości udostępniania określonych informacji, odbiera przymiot informacji publicznej innym, niż umowy i protokoły, dokumentom posiadającym taki walor, a dotyczącym postępowań przetargowych i szeroko pojętej realizacji zamówień. Ustawa ta zawiera uregulowania szczególne, które należy uwzględniać przy stosowaniu trybu dostępu do informacji publicznej”.

Nadto przywołać należy orzeczenie NSA z 17.7.2013 r. (I OSK 608/13, MoP 2013, Nr 16, s. 844), w który Sąd wskazał, że: „Należy podzielić stanowisko sądu pierwszej instancji odnośnie odrębności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz postępowania w sprawie udostępnienia informacji publicznej. W art. 8 PrZamPubl została zawarta zasada jawności postępowania w sprawie zamówień publicznych oraz jawność umów dotyczących zamówień publicznych, co gwarantuje przejrzystość prowadzonego postępowania. Informacja jest zaś jednym z czynników mających duże znaczenie gospodarcze w warunkach wolnego rynku. Gwarancja powszechnego dostępu do informacji o prowadzonych postępowaniach pozwala na urzeczywistnienie zasad uczciwej konkurencji i równości traktowania wykonawców. Artykuł 8 ust. 2 PrZamPubl przewiduje, że zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie. Natomiast z art. 8 ust. 3 PrZamPubl zawiera najistotniejsze odstępstwo od zasady jawności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, wskazując, iż nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca nie później niż w terminie składania wniosków i ofert o dopuszczeniu do udziału w postępowaniu zastrzegł, że mogą one być udostępnione. Zgodnie z art. 11 ust. 4 ZNKU, przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności (…). Nie mając podstaw do zakwestionowania zasadności utajnienia przez (…) części oferty ze względu na zawarte w niej unikalne rozwiązania stanowiące know-how przedsiębiorstwa, organ był uprawniony do udostępnienia wyłącznie dokumentów niezastrzeżonych klauzulą tajemnicy przedsiębiorstwa. W konsekwencji słusznie uznał sąd pierwszej instancji, iż w sprawie niniejszej zaistniała przesłanka określona w art. 5 ust. 2 DInfPublU, do ograniczenia dostępu do żądanych przez stronę skarżącą informacji, a w konsekwencji – wydania na podstawie art. 16 ust. 1 DInfPublU, decyzji o odmowie ich udostępnienia„.

Z wyżej powołanego przepisu (Art.8 ust.3 PZP) wynika, że wykonawca, jeśli chce utajnić określone informacje jako tajemnicę przedsiębiorstwa, powinien dokonać stosownego zastrzeżenia składając ofertę lub wniosek. Przepisy PZP nie określają innego rodzaju środków, do których przedsięwzięcia zobligowany jest przedsiębiorca. W ślad za wyr. SN
z 3.10.2000 r. (I CKN 304/00, OSNC 2001, Nr 4, poz. 59, s. 58) należy jednak przyjąć, że podjęcie niezbędnych działań w celu zachowania poufności informacji ma prowadzić do sytuacji, w której chroniona informacja nie może dotrzeć do wiadomości osób trzecich
w normalnym toku zdarzeń, bez żadnych specjalnych starań z ich strony. Niezbędność działań podejmowanych przez wykonawcę powinna być oceniana z uwzględnieniem przede wszystkim charakteru zastrzeganych informacji, skali działalności wykonawcy, a także charakteru stosowanej przez niego polityki bezpieczeństwa dotyczącej zasad ochrony informacji poufnych (w szczególności z uwzględnieniem, czy spełnia ona wymagania określonych w tym zakresie powszechnie stosowanych i znanych norm, czy też ma charakter indywidualny – została przygotowana jedynie na potrzeby wykonawcy z uwzględnieniem specyfiki jego funkcjonowania).

Wykonawca nie może jednak zastrzec informacji, o których mowa w art. 86 ust. 4 PZP (tj. podawanych do publicznej wiadomości na otwarciu ofert). Przepis ten stosuje się również odpowiednio do konkursu.

Z kolei w opinii Urzędu Zamówień Publicznych pod tytułem „Tajemnica przedsiębiorstwa” wskazano: „Biorąc pod uwagę orzecznictwo sądów, treść przepisów szczególnych, a w szczególności definicję legalną tajemnicy przedsiębiorstwa, za tajemnicę taką należy uznać np. dane obrazujące wielkość produkcji i sprzedaży, a także źródła zaopatrzenia i zbytu (postanowienie Sądu Antymonopolowego z 15 maja 1996 r., sygn. akt XVII Amz 1/96). Za tajemnicę przedsiębiorstwa nie mogą natomiast być uznane w szczególności następujące dokumenty (informacje): aktualny odpis z właściwego rejestru, bowiem np. zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, rejestr jest jawny; przepis art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wyklucza objęcie tajemnicą informacji, które osoba zainteresowana może uzyskiwać w zwykłej i dozwolonej drodze (wyrok SN z 5 września 2001 r., sygn. akt I CKN 1159/00), informacje ujawniane przez zamawiającego w czasie otwarcia ofert (art. 86 ust. 4), a więc, nazwę (firmę) oraz adres (siedzibę) wykonawcy, którego oferta jest otwierana, a także informacje dotyczące ceny oferty, terminu wykonania zamówienia publicznego, okresu gwarancji, warunków płatności zawartych w ofercie, kosztorys, ceny jednostkowe stanowiące podstawę obliczenia ceny na roboty budowlane”.

Wobec powyższego zamawiający zobligowany jest do zweryfikowania skuteczności zastrzeżenia przez wykonawcę określonych informacji tajemnicą przedsiębiorstwa. Nie może przy tym polegać wyłącznie na oświadczeniu wykonawcy, co do spełnienia wymaganych przesłanek z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tj. Dz.U. z 2019 r. poz. 1010) , ale powinien samodzielnie dokonać oceny zasadności dokonanego przez wykonawcę zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa. Zastrzeżenie to może stać się skuteczne dopiero w sytuacji, gdy podmiot zobowiązany do ujawnienia informacji (zamawiający), po przeprowadzeniu stosownego badania, pozytywnie przesądzi, że zastrzeżone informacje mają charakter tajemnicy przedsiębiorstwa, w rozumieniu art. 11 ust. 2 ZNKU. W przeciwnym razie – jak wskazał NSA (wyr. z 4.8.2015 r., I OSK 1639/14, Legalis) – o dostępie do informacji publicznej, ujmując rzecz w pewnym uproszczeniu, decydowałby sam wykonawca.

Nadto warto zaznaczyć, że pomimo, iż zamówienie było udzielone (umowa została podpisana) przez zamawiającego publicznego jednak z jakiegoś powodu z wyłączeniem ustawy PZP, to zgodnie z przepisami powinno ono być postrzegane w kategorii kontraktu o charakterze publicznym. To wynika z art. 2 pkt 13 ustawy PZP, gdzie określono, że ilekroć w ustawie PZP jest mowa o „zamówieniach publicznych”, to: „należy przez to rozumieć umowy odpłatne zawierane między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są (…) dostawy (…)”. Z powyższego płynie zatem wniosek, iż nawet w sytuacji gdy zamawiający zawrze umowę po przeprowadzeniu postępowania poza ustawą PZP, to zgodnie z ww. definicją taki kontrakt będzie miał charakter umowy o zamówienie publiczne. W tym temacie wypowiadała się też wielokrotnie Krajowa Izba Odwoławcza, m.in. w uchwale z 11 lutego 2016 r. KIO/KD 14/16, wskazując, że „Przechodząc do oceny zasadności podniesionych zastrzeżeń Zamawiającego do wyniku kontroli Izba na wstępie podkreśla, każda umowa zawierana przez Zamawiającego w rozumieniu przepisów ustawy Pzp, która jest odpłatna i ma na celu nabycie usług, dostaw lub robót, jest zamówieniem publicznym. (…) co do zasady, każdy wydatek leżący po stronie podmiotu zobowiązanego do stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych jest de facto zamówieniem publicznym (…).”

W świetle wyżej powołanych argumentów należy wskazać, iż co do zasady zamawiający ma obowiązek udzielić informacji dotyczących konkursu, chyba, że stanowią one tajemnicę przedsiębiorstwa i wykonawca nie później niż w terminie składania ofert lub wniosków
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.

 

Autor:

Radca prawny

Bartłomiej Laburda

Treść niniejszego wpisu nie stanowi opinii lub informacji prawnej i nie może być podstawą do podejmowania decyzji z zakresu prawa czy obrotu gospodarczego. Zmienność prawa, kierunków orzecznictwa, czy też poglądów doktryny kształtujących się na ich gruncie powoduje, iż treść wpisu może wymagać modyfikacji lub uzupełnienia. Co więcej treść wpisu nie uwzględnia okoliczności i stanu faktycznego danej sprawy, które są decydujące dla zajęcia stanowiska w konkretnej sprawie i sformułowania wiążącej opinii prawnej.

Opublikowane w

Opłata od zażalenia na postanowienie o zabezpieczeniu

Opłata od zażalenia na postanowienie o zabezpieczeniu

Kwestia wysokości opłaty od zażalenia na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia może budzić dosyć często pewne wątpliwości u strony postępowania sądowego, która jest zobowiązana do uiszczenia takiej opłaty.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż zgodnie z ogólnymi zasadami wnoszenia opłat od zażalenia, uregulowanymi w art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 25 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, opłata sądowa od zażalenia wynosi piątą część opłaty , chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.  Brak jest przepisu szczególnego, który  regulowałby  wysokość opłaty od zażalenia na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia.

Ponadto należy podkreślić, iż przepisy nie precyzują także, od jakiej opłaty  należy ustalać wysokość wpisu od zażalenia na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia.

Jeżeli chodzi o opłaty w postępowania zabezpieczającym to w ustawie o kosztach mamy dwa przepisy: pierwszy z nich (art. 68) dotyczy opłaty od zabezpieczenia roszczenia niemajątkowego, drugi (art. 69) opłaty od wniosku o udzielenie zabezpieczenia majątkowego. Zgodnie z art. 69 pkt 1, opłatę stałą w kwocie 100 zł pobiera się od wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia majątkowego, chyba że wniosek został zgłoszony w piśmie rozpoczynającym postępowanie; ten ostatni nie podlega bowiem opłacie z mocy ustawy (art. 95 pkt 1 KSCU).

Należy przyjąć, że podstawę tę stanowi art. 69 KSCU. Propozycja alternatywna, aby za tę podstawę przyjmować wartość przedmiotu sporu i wyliczać piątą część opłaty stosunkowej nie może zostać uwzględniona. Wedle ogólnej zasady procesowej, opłatę pobiera się od przedmiotu zaskarżenia, a nie od przedmiotu dochodzonego roszczenia. Skoro zatem zaskarżenie zażaleniem dotyczy odmowy udzielenia zabezpieczenia majątkowego, to o wysokości opłaty rozstrzyga ten przedmiot zażalenia, a nie przedmiot całej sprawy. Wobec powyższego piątą część opłaty należnej od zażalenia, będącego przedmiotem niniejszej sprawy, trzeba liczyć od przewidzianej w art. 69 pkt 1 opłaty stałej od wniosku o zabezpieczenie, wynoszącej 100 zł. Nie ma bowiem znaczenia okoliczność, iż od zawartego w pozwie wniosku o zabezpieczenie, na skutek zwolnienia ustawowego, nie pobiera się żadnej opłaty.

Zgodnie z jednolitym orzecznictwem Sądu Najwyższego od zażalenia na postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia majątkowego oraz od postanowienia oddalającego wniosek o udzielenie takiego roszczenia zawarty w piśmie rozpoczynającym postępowanie pobiera się piątą część opłaty obliczanej jednak od opłaty od wniosku o udzielenie zabezpieczenia, a nie od opłaty od pisma wszczynającego postępowanie w sprawie.

Ponieważ wniosek o udzielenie zabezpieczenia podlega opłacie stałej w kwocie 100 zł (obecnie art. 68 pkt 1, poprzednio art. 69 KSCU), od zażalenia na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia pieniężnego pobiera się opłatę stałą w kwocie 30 zł, także wtedy, gdy wniosek o zabezpieczenie zawarty jest w piśmie rozpoczynającym postępowanie (zob. uchw. SN z 16.3.2007 r., III CZP 4/07, OSNC 2008, Nr 2, poz. 18; uchw. SN z 19.4.2007 r., III CZP 14/07, OSNC 2008, Nr 6, poz. 57).

Autor:

Bartłomiej Laburda

Radca prawny, Partner

Treść niniejszego wpisu nie stanowi opinii lub informacji prawnej i nie może być podstawą do podejmowania decyzji z zakresu prawa czy obrotu gospodarczego. Zmienność prawa, kierunków orzecznictwa, czy też poglądów doktryny kształtujących się na ich gruncie powoduje, iż treść wpisu może wymagać modyfikacji lub uzupełnienia. Co więcej treść wpisu nie uwzględnia okoliczności i stanu faktycznego danej sprawy, które są decydujące dla zajęcia stanowiska w konkretnej sprawie i sformułowania wiążącej opinii prawnej

Opublikowane w

Tarcza antykryzysowa 3.0

Tarcza antykryzysowa 3.0

Ustawa z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. z 2020 r., poz. 875) wprowadziła kolejne rozwiązania mające celu złagodzenie skutków epidemii. To już trzecia odsłona tzw. tarczy antykryzysowej. Poniżej omówienie wybranych rozwiązań przewidzianych w Tarczy 3.0:

W zakresie zwolnień ze składek ZUS:

Na wniosek płatnika składek będącego osobą prowadzącą pozarolniczą działalność opłacającego składki wyłącznie na własne ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek, o których mowa w ust. 2, za okres od dnia 1 kwietnia 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., jeżeli prowadził działalność przed dniem 1 kwietnia 2020 r.

1) przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek, był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. oraz

2) dochód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek, nie był wyższy niż 7000 zł.

Na wniosek płatnika składek będącego przedsiębiorcą, o którym mowa w art. 18 ust. 1 (tzw. ulga na start) ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, opłacającego składki wyłącznie na własne ubezpieczenie zdrowotne zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na jego obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne za okres od dnia 1 kwietnia 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., jeżeli prowadził działalność przed dniem 1 kwietnia 2020 r. i przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek, o którym mowa w art. 31zp ust. 1:

1) nie był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. albo

2) był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. oraz dochód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek, nie był wyższy niż 7000 zł.

Pożyczki dla mikroprzedsiębiorców

O przyznanie jednorazowej pożyczki mogą ubiegać się mikroprzedsiębiorcy, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej przed 1 kwietnia 2020 r. (dotychczas: przed 1 marca 2020 r.).

WYBRANE ROZWIĄZANIA PRZEWIDUJĄ:

z zakresu HR:

1) wydłużono możliwość pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego do dnia 14 czerwca 2020r., będzie on przyznawany na dotychczasowych zasadach. W związku z otwarciem żłobków i przedszkoli dodatkowy zasiłek opiekuńczy będzie przysługiwać również w przypadku braku możliwości zapewnienia opieki przez placówki lub decyzji rodzica ze względu na czasowe ograniczenie funkcjonowania tych placówek, gdy taka opieka nie jest możliwa oraz gdy rodzic podejmie decyzję o osobistym sprawowaniu opieki.

2) o świadczenie postojowe mogą ubiegać się osoby, które rozpoczęły prowadzenie działalności gospodarczej przed 1 kwietnia 2020 r.

3) zwiększenie wysokości kwot wolnych od potrąceń w stosunku do pracowników, którym w następstwie wystąpienia COVID-19 zostało obniżone wynagrodzenie lub których członek rodziny utracił źródło dochodu. Kwoty wolne od potrąceń ulegają zwiększeniu o 25% na każdego nieosiągającego dochodu członka rodziny, którego pracownik ten ma na utrzymaniu.

4) wprowadzenie możliwości zmiany warunków wykonywania pracy przez cudzoziemca, bez konieczności zmiany zezwolenia na pracę, uzyskania nowego zezwolenia lub wpisania nowego oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy do ewidencji oświadczeń.

5) wydłużenie ważności kart pobytu członka rodziny UE, dokumentów potwierdzających prawo stałego pobytu i kart stałego pobytu rodziny obywatela UE, których termin ważności upłynął w czasie trwania zagrożenia epidemicznego. Powyższe dokumenty zachowają swoją ważność przez okres 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego.

6) termin ważności polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca, o którym mowa w art. 263 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, i który upłynął w czasie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19, przedłuża się do 30. dnia od dnia odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. Termin ważności dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany”, o którym mowa w art. 276 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, i który upłynął w czasie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19, przedłuża się do 30. dnia od dnia odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.

7) Dokumenty potwierdzające posiadanie określonych uprawnień lub kwalifikacji, wydane na podstawie aktów wykonawczych wydanych na podstawie art. 237(15) ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, których ważność upłynęła po dniu 7 marca 2020 r., zachowują ważność, nie dłużej jednak niż do 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.

8) termin ważności świadectw kwalifikacyjnych spawaczy, operatorów spawania oraz zgrzewaczy tworzyw sztucznych wydanych na podstawie zapisów obowiązujących norm, które tracą ważność w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r., wydłuża się do dnia 31 grudnia 2020 r. przy zachowaniu wymogów, określonych w tych normach, dotyczących potwierdzania praktyki personelu wykonującego połączenia nierozłączne.

9) okresy niewykonywania w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii w związku z COVID-19:

– pracy nauczycielskiej przez nauczycieli w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 128),

-pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w art. 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1924) przez pracowników w rozumieniu tej ustawy,

-pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – z powodu zaprzestania lub ograniczenia działalności przez pracodawcę w związku z COVID-19 podlegają uwzględnieniu jako okresy wykonywania tej pracy przy ustalaniu odpowiednio prawa do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego lub emerytury pomostowej albo prawa i wysokości emerytury górniczej pod warunkiem kontynuowania w tych okresach stosunku pracy i gotowości pracownika do wykonywania pracy oraz pod warunkiem wykonywania tej pracy w miesiącu poprzedzającym zaprzestanie lub ograniczenie działalności przez pracodawcę w związku z COVID-19.

W sprawach dotyczących udzielania wsparcia związanego z utrzymaniem miejsc pracy, o którym mowa w art. 15g i art. 15zzb–15zze ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, w szczególności zawierania i zmiany umów, podpis zaufany oraz podpis osobisty uznaje się za równoważne co do skutków prawnych z podpisem własnoręcznym.

Podatki

1) złożenie zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok 2019 oraz wpłacenie należnego podatku dochodowego od osób fizycznych, a także złożenie deklaracji o wysokości daniny solidarnościowej i wpłacenie tej daniny do 1 czerwca 2020 r. (zamiast do 30 kwietnia 2020 r.) nie skutkuje negatywnymi konsekwencjami karnoskarbowymi. Brak odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu PIT za 2019 r. uregulowanych do 1 czerwca 2020 r.

2)terminy w postępowaniach i kontrolach podatkowych oraz kontrolach celno-skarbowych, których bieg nie rozpoczął się lub został zawieszony na mocy przepisów ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 i 567) mają odpowiednio, rozpocząć swój bieg lub biec dalej po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie tzw. „Tarczy 3.0.”

3)przy wydawaniu zaświadczeń o niezaleganiu w podatkach lub stwierdzających stan zaległości wydawanych na podstawie art. 306e Ordynacji podatkowej, w okresie objętym zaniechaniem poboru odsetek, nie uwzględnia się zaległości, od których zaniechano poboru odsetek. Nie ma to zastosowania do zaświadczeń wydawanych na rzecz nabywców przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, które będą mogły obejmować zaległości objęte zaniechaniem poboru odsetek. Istnienie zaległości, od których zaniechano poboru odsetek nie stanowi przeszkody do skorzystania ze wsparcia finansowego w ramach programów rządowych, których jednym z warunków jest brak istnienia zaległości podatkowych.

Z zakresu uprawnień korporacyjnych:

Zmian dokonano w ustawie z dnia 30 sierpnia 2019r., o zmianie ustawy – kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1798 oraz z 2020 r. poz. 288)

1) moc obowiązująca dokumentów akcji wydanych przez spółkę wygasa z mocy prawa z dniem 1 marca 2021 r. z tym samym dniem uzyskują moc prawną wpisy w rejestrze akcjonariuszy, a w przypadku spółki niebędącej spółką publiczną w rozumieniu ustawy zmienianej w art. 9 w brzmieniu dotychczasowym, której walne zgromadzenie podjęło uchwałę o zarejestrowaniu jej akcji w depozycie papierów wartościowych w rozumieniu przepisów ustawy zmienianej w art. 9, zapisy jej akcji na rachunkach papierów wartościowych.

2) wezwania, o których mowa w ust. 1, nie mogą być dokonywane w odstępie dłuższym niż miesiąc ani krótszym niż dwa tygodnie. Pierwszego wezwania dokonuje się do dnia 30 września 2020 r.

3) do dnia 1 marca 2021 r. do wykonywania i przenoszenia praw z akcji na okaziciela, których dokumenty zostały złożone w spółce, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące akcji imiennych.

4) do spółek publicznych w rozumieniu ustawy zmienianej w art. 9 w brzmieniu dotychczasowym, których akcje do dnia 1 marca 2021 r. nie były dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzone do obrotu w alternatywnym systemie obrotu albo zostały wycofane lub wykluczone z takiego obrotu przed tym dniem, stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 9 dotyczące spółek publicznych w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Pozostałe zmiany:

W zakresie prowadzenia ewidencji o odpadach:

1) podmioty, o których mowa w art. 50 ust. 1 i art. 51 ust. 1, mogą prowadzić ewidencję odpadów na zasadach określonych w art. 236 a ust. 1 przed uzyskaniem wpisu do rejestru. 2. Podmioty, o których mowa w ust. 1, nie stosują numeru rejestrowego, o którym mowa w art. 54 ust. 1, na dokumentach, których wzory zostały określone w załącznikach nr 5a–5g do ustawy. 3. W terminie do dnia 31 grudnia 2020 r. do podmiotów, o których mowa w art. 50 ust. 1, które złożyły wniosek o wpis do rejestru, nie stosuje się przepisów art. 50 ust. 2 i 3 oraz art. 194 ust. 1 pkt 5

2) podmioty obowiązane do sporządzenia za rok 2019 sprawozdań, o których mowa w art. 73 i art. 74a, składają je w terminie do dnia 11 września 2020 r. 2. Podmioty obowiązane do sporządzenia za rok 2019 sprawozdań, o których mowa w art. 75, składają je w terminie do dnia 31 października 2020 r., z wyjątkiem podmiotów, o których mowa w art. 75 ust. 2 pkt 4 i 5, które składają je w terminie do dnia 11 września 2020 r.”.

Zmiany w ustawie z dnia 13 czerwca 2013 r., o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi:

Przedsiębiorcy, o których mowa w art. 46 ust. 1, przeprowadzają audyt zewnętrzny za 2019 r. w terminie do dnia 30 września 2020 r. Audytor przekazuje w terminie do dnia 15 listopada 2020 r.: 1) sprawozdanie z przeprowadzonego audytu, o którym mowa w ust. 1, audytowanemu przedsiębiorcy; 2) uwierzytelnioną kopię sprawozdania z przeprowadzonego audytu, o którym mowa w ust. 1: a) marszałkowi województwa właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę audytowanego przedsiębiorcy, b) wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska właściwemu ze względu na miejsce prowadzenia działalności przez audytowanego przedsiębiorcę.

Ustawa z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. z 2020 r., poz. 875) wprowadziła nowe rozwiązania jak również znowelizowała dotychczas obowiązujące przepisy ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 i 567) w związku z powyższym w niektórych momentach znajduje się odwołanie do przepisów ustawy z dnia 2 marca 2020r.

Autor:

Anna Morylewska

Prawnik

 

Treść niniejszego wpisu nie stanowi opinii lub informacji prawnej i nie może być podstawą do podejmowania decyzji z zakresu prawa czy obrotu gospodarczego. Zmienność prawa, kierunków orzecznictwa, czy też poglądów doktryny kształtujących się na ich gruncie powoduje, iż treść wpisu może wymagać modyfikacji lub uzupełnienia. Co więcej treść wpisu nie uwzględnia okoliczności i stanu faktycznego danej sprawy, które są decydujące dla zajęcia stanowiska w konkretnej sprawie i sformułowania wiążącej opinii prawnej

Opublikowane w

Czy można potrącić zajętą wierzytelność ?

Czy można potrącić zajętą wierzytelność ?

W obrocie gospodarczym zdarzają się sytuacje, w których jedno z wzajemnych świadczeń stron, rozliczanych przez strony przez potrącenie, zostaje zajęte w postępowaniu egzekucyjnym. Co wtedy ? Czy pomimo zajęcia jednej wierzytelności nadal można dokonywać potrąceń ?

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż zgodnie z art. 504 ustawy – Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (tj. Dz.U. 2019 r. poz. 1145)  zajęcie wierzytelności przez osobę trzecią wyłącza umorzenie tej wierzytelności przez potrącenie tylko wtedy, gdy dłużnik stał się wierzycielem swego wierzyciela dopiero po dokonaniu zajęcia albo gdy jego wierzytelność stała się wymagalna po tej chwili, a przy tym dopiero później aniżeli wierzytelność zajęta.

Celem wyżej powołanego przepisu było uregulowanie możliwości potrącania wierzytelności zajętych, albowiem skoro dłużnikowi zajętej wierzytelności nie wolno świadczyć do rąk egzekwowanego wierzyciela, a tylko na rzecz organu egzekucyjnego, to zasadniczo także nie powinno się dokonywać potrącenia. Potrącenie zastępuje bowiem w tym wypadku samo świadczenie. Zwłaszcza, że oświadczenie o potrąceniu ma moc wsteczną do chwili, gdy było ono możliwe.

Istotne znaczenie dla zastosowania wyżej powołanego przepisu ma określenie chwili zajęcia wierzytelności. Przyjmuje się, iż zajęcie wierzytelności następuje w chwili doręczenia przez komornika dłużnikowi zajmowanej wierzytelności stosownego wezwania.

W świetle wyżej powołanego przepisu, należy zaznaczyć, że w razie zajęcia wierzytelności wyłączenie potrącenia następuje tylko w dwóch przypadkach:

  1. gdy dłużnik zajętej wierzytelności stał się wierzycielem swego wierzyciela po dokonaniu zajęcia.

  2. gdy co prawda obie one istniały jeszcze przed dokonanym zajęciem, jednakże wymagalność wierzytelności potrącanej z tą, którą zajęto, nastąpiła już po dokonanym zajęciu, i do tego później niż wierzytelność zajęta.

Zgodnie z art. 498 §1 k.c.  gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

Biorąc pod uwagę powyższe, potrącenie będzie możliwe w każdej sytuacji, gdy przesłanki z  498k.c. zostały spełnione jeszcze przed dokonanym zajęciem. Także wtedy, gdy obie wierzytelności istniały przed tą chwilą, ale ich wymagalność nastąpiła już po dokonaniu zajęcia, przy czym jako pierwsza uaktywniła się wierzytelność dłużnika zajętej wierzytelności. W takich wypadkach samo zajęcie nie tamuje możliwości skorzystania przez którąkolwiek ze stron z potrącenia, wywołując skutek w postaci umorzenia wierzytelności od chwili, gdy było ono możliwe.

Autor:

Bartłomiej Laburda

Radca prawny, Partner

Treść niniejszego wpisu nie stanowi opinii lub informacji prawnej i nie może być podstawą do podejmowania decyzji z zakresu prawa czy obrotu gospodarczego. Zmienność prawa, kierunków orzecznictwa, czy też poglądów doktryny kształtujących się na ich gruncie powoduje, iż treść wpisu może wymagać modyfikacji lub uzupełnienia. Co więcej treść wpisu nie uwzględnia okoliczności i stanu faktycznego danej sprawy, które są decydujące dla zajęcia stanowiska w konkretnej sprawie i sformułowania wiążącej opinii prawnej

Opublikowane w

FIFA przemówiła

FIFA przemówiła!

FIFA w końcu zabrała głos w sprawie sytuacji na rynku piłkarskim z jaką mamy do czynienia w wyniku wybuchu epidemii COVID-19. Ogłoszone przez FIFA w dniu 7 kwietnia 2020 roku rekomendacje, skupiły się zasadniczo na 3 głównych zagadnieniach:

1. Kontrakty wygasające z końcem aktualnego sezonu oraz kontrakty wchodzące w życie z początkiem przyszłego sezonu;
2. Kontrakty, które nie mogą być realizowane zgodnie z ustaleniami stron z powodu COVID-19;
3. Okresy transferowe.

I. Rekomendacje FIFA w zakresie kontraktów kończących się z końcem aktualnego sezonu i wchodzących w życie z początkiem przyszłego sezonu.

1. Jeżeli kontrakt wygasa z końcem aktualnego sezonu, okres obowiązywania kontraktu powinien zostać przedłużony do nowej daty zakończenia sezonu.
2. Jeżeli kontrakt miał wejść w życie z dniem rozpoczęcia przyszłego sezonu, wejście w życie powinno zostać opóźnienie do nowej daty rozpoczęci przyszłego sezonu.
3. W przypadku pokrywania się sezonów i okresów transferowych, jeżeli kluby nie ustalą inaczej, pierwszeństwo ma dotychczasowy klub zawodnika, priorytetem jest dokończenie sezonu w pierwotnych składach.

II. Rekomendacje FIFA w zakresie kontraktów, które nie są realizowane.

1. Kluby i pracownicy (zawodnicy i trenerzy) są zdecydowanie zachęcani do współpracy w celu osiągnięcia stosownych porozumień zbiorowych na poziomie klubów lub lig w zakresie warunków zatrudnienia w okresie, w którym rozgrywki są zawieszone z powodu COVID -19.
2. Jednostronne zmiany warunków kontraktów będą uznawane jeżeli zostaną dokonane zgodnie z prawem krajowym lub będą dopuszczalne na podstawie układów lub porozumień zbiorowych.
3. Jeżeli Klub i pracownicy nie osiągną porozumienia i prawo krajowe nie reguluje kwestii zmiany warunków umowy i brak jest układów zbiorowych i porozumień, wówczas jednostronne zmiany będą uznawane przez organy FIFA (DRC i PSC) tylko pod warunkiem, że zmiany będą:
a) dokonywane w dobrej wierze,
b) rozsądne,
c) proporcjonalne.
Przy rozpatrywaniu ewentualnych sporów, które mogą wyniknąć w związku z jednostronnymi zmianami warunków kontraktów, organy FIFA (DRC i PSC) będą brały pod uwagę:
a) czy klub próbował osiągnąć porozumienie z zawodnikami i trenerami ?
b) sytuację finansową klubu;
c) proporcjonalność zmian warunków kontraktów;
d) dochód netto zawodników (trenerów) po zmianach;
e) czy decyzja o zmianie warunków dotyczyła wszystkich pracowników czy tylko wybranych ?
4. Alternatywnie, wszystkie kontrakty pomiędzy klubem i pracownikami (zawodnikami i trenerami) mogą zostać zawieszone na czas zawieszenia rozgrywek, pod warunkiem zapewnienia stosownego ubezpieczenia i odpowiedniego wsparcia finansowego dla pracowników w okresie zawieszenia rozgrywek.

III. Rekomendacje FIFA w sprawie „okien transferowych” 

Biorąc pod uwagę, że przepisy FIFA przewidują zmianę okresów transferowych tylko w wyjątkowych sytuacjach, a epidemia COVID-19 z pewnością jest taką sytuacją, FIFA przedstawia następujące rekomendacje:

1. wnioski o przedłużenie bieżących sezonów będą akceptowane;
2. wnioski o przedłużenie lub zmianę okresów rejestracyjnych (transferowych) będą akceptowane, pod warunkiem, że ich okres trwania nie będzie dłuższy niż 16 tygodni;
3. jako wyjątek od art. 6 p. 1 RSTP zawodnik, którego kontrakt wygasł w związku z epidemią COVID – 19 może być zarejestrowany poza okresem rejestracyjnym bez względu na datę wygaśnięcia lub rozwiązania kontraktu.

IV. Konkluzje

Powyższe zalecenia FIFA stanowią jedynie rekomendacje dla krajowych federacji, które w oparciu o nie mogą podjąć działania i wprowadzić stosowne przepisy regulujące wyżej omówione kwestie na poziomie poszczególnych państw.
W odniesieniu do relacji kontraktowych pomiędzy klubami a zawodnikami, FIFA rekomenduje oczywiście zawieranie stosownych porozumień przez zainteresowane strony. Niemniej jednak należy wskazać, iż FIFA w tych rekomendacjach zakłada możliwość jednostronnej zmiany warunków kontraktów, które nie są realizowane w związku epidemią COVID-19 w oparciu o przepisy prawa powszechnie obowiązującego w danym kraju.
W naszym kraju na pewno przepisy kodeksu cywilnego, a wydaje się, że również – po spełnieniu oczywiście określonych warunków – przepisy wprowadzone w tzw. tarczy antykryzysowej, zawierają instrumenty w oparciu, o które kluby zgodnie z wytycznymi FIFA mogą jednostronnie zmienić warunki kontraktów łączących ich z zawodnikami.
Oczywiście skuteczność tych jednostronnych zmian, ich zasadność, racjonalność i proporcjonalność mogą być w przyszłości przedmiotem sporów, które rozstrzygane będą przez stosowne organy jurysdykcyjne PZPN lub FIFA.

Autor:

Bartłomiej Laburda

Radca prawny, Partner

Treść niniejszego wpisu nie stanowi opinii lub informacji prawnej i nie może być podstawą do podejmowania decyzji z zakresu prawa czy obrotu gospodarczego. Zmienność prawa, kierunków orzecznictwa, czy też poglądów doktryny kształtujących się na ich gruncie powoduje, iż treść wpisu może wymagać modyfikacji lub uzupełnienia. Co więcej treść wpisu nie uwzględnia okoliczności i stanu faktycznego danej sprawy, które są decydujące dla zajęcia stanowiska w konkretnej sprawie i sformułowania wiążącej opinii prawnej.